Wprowadzenie
Znaczenie nauki języków wykazuje tendencję wzrostową w całej Europie. Fakt, że teraźniejszy świat tworzy wielką sieć w której dochodzi do interakcji wirtualnych, ale i osobistych powoduje, że co raz to częściej komunikujemy się z ludźmi mówiącymi w innych językach. Tak też rozwój znajomości języków staje się jednym z najważniejszych zadań edukacyjnych.
Obraz świata, który w dzisiejszych czasach staje się co raz to bardziej różnorodny pod względem językowym, stawia wysokie wymagania w kwestii promocji i nauki języka, który jest swojego rodzaju wielostronnym fenomenem. Z jednej strony język jest osiągnięciem kulturalnym otwierającym nam drogę do literackich doświadczeń i wspomagającym poszukiwanie własnej tożsamości. Z drugiej strony prezentuje narzędzie służące nam jako środek komunikacji i interakcji oraz stanowi swoistą formę działania.
Dlatego też rozwój językowy odgrywa w przedszkolu i szkole wyjątkową rolę. Szczególnie w naszej placówce, w której już od przedszkola dajemy dzieciom znakomitą możliwość nauki kolejnego języka już od wczesnych lat.
Metody dwujęzycznego wychowania Metoda immersji
W przedszkolu
Nasze przedszkole zapewnia dzieciom przestrzeń, w której codziennie przebywają otoczone językiem polskim i niemieckim oraz kulturą regionu i Niemiec. Dziećmi opiekują się panie polsko- oraz niemieckojęzyczne. Dwujęzyczne wychowanie opiera się na metodzie wczesnej immersji, gdzie ok. 50% wszystkich sytuacji komunikacyjnych odbywa się w języku niemieckim. W każdej grupie pracują jednocześnie nauczyciele polsko- oraz niemieckojęzyczni, którzy komunikują się wyłącznie w swoim języku docelowym tj. w języku niemieckim lub polskim. Oby dwa języki są stale obecne w życiu przedszkolnym. Język niemiecki jest bezpośrednio przekazywany bez tłumaczenia na język polski. W ten sposób przyswajana jest jego struktura w sposób naturalny i intuicyjny. Dzieci poznają język niemiecki również poprzez gry i zabawy, projekty, oraz różne aktywności, a nauczyciel jako przewodnik językowy zachęca dzieci do mówienia.
W szkole
W naszej szkole wszystkie dzieci uczą się języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej już od pierwszej klasy. Również wybrane przedmioty są prowadzone w języku niemieckim. Poza tym w naszej dwujęzycznej placówce pracujemy według koncepcji tak zwanej częściowej immersji, w której codzienna komunikacja i interakcja nauczycieli z uczniami odbywa się zarówno w języku polskim jak i w niemieckim, najczęściej według strategii jeden język-jeden nauczyciel lub według strategii działania, w której język niemiecki jest używany np. w danej porze dnia, miejscu lub podczas wybranego przedmiotu. Udział obu języków we wszystkich sytuacjach komunikacyjnych wynosi około 50%. Uczniowie powinni w sytuacjach naturalnych życia codziennego być „zanurzeni w języku“/immersja. Szkoła daje możliwość przeżywania zarówno języka polskiego ja i niemieckiego w kontekście kulturowym. Oba języki są stale obecne w życiu placówki.
Przebieg procesu dwujęzycznego wychowania
- Słucham
- Akceptuję język
- Przyzwyczajam się do języka
- Przyswajam język
- Rozumiem:
→ Słyszę, czytam i rozumiem.
1. Używam języka pasywnie:
→Odpowiadam w języku polskim.
1.Używam języka aktywnie:
→IMieszam język polski i niemiecki podczas wypowiedzi.
1. Mieszam język polski i niemiecki podczas wypowiedzi.
→Mówię i piszę w języku niemieckim.
Warunki osiągnięcia sukcesu
- Akceptacja
- Zrozumienie reguł dwujęzycznego wychowania
- Aktywność/ Nie pasywność
- Intensywność
- Materiały językowe
- Urozmaicenie
- Konsekwencja
- Obserwacja celem spełnienia potrzeb dziecka i dopasowania treści do jego możliwości
- Motywacja
- Wspieranie procesu przyswajania języka przez otoczenie (rodzice, nauczyciele itp.)
- Kontynuacja nauki języka na dalszej ścieżce edukacyjnej.
Cele dwujęzycznego wychowania:
Cele kognitywne:
- Polepszenie wydajności intelektualnej
- Wspieranie rozwoju kognitywnego dziecka (pogłębienie wiedzy o własnej osobie, otoczeniu, świecie itd.)
- Lepsze szanse zawodowe
- Rozbudzenie zainteresowania nauką
- Polepszenie umiejętności koncentracji
- Bardziej kreatywne i wydajne myślenie
- Pozytywny wpływ na logiczne myślenie.
Cele społeczne:
- Wzmocnienie pewności siebie
- Rozwój osobowości i tożsamości dziecka
- Lepsza integracja w społeczeństwie
- Lepsze szanse ma polepszenie swojego socjalno-ekonomicznego poziomu życia
- Pogłębienie wiedzy o innych kulturach
- Rozbudzenie respektu i tolerancji wobec innych kultur
- Kształtowanie otwartej postawy wobec innych ludzi
- Łatwiejszy dostęp do niemieckiego dziedzictwa kulturalnego.
Cele językowe:
- Akceptacja innego języka
- Rozwój kompetencji językowej
- Rozwój kompetencji komunikacyjnej
- Rozwój kompetencji interkulturowej.